In het culinaire tv-programma Masterchef gaat het om meer dan kwalitatief goed voedsel. Lees de blog over leiderschap en de lessen van drie Spaanse broers, die deel uitmaken van de culinaire wereldtop.

Avonturen in de keuken

Mijn kinderen zijn fan van het kookprogramma Masterchef en omdat ik zelf graag in de keuken sta, heeft dit zo z’n voordelen. Ik creëer daarom met enige regelmaat tijd om met mijn dochters te kijken en mij te laten inspireren door de culinaire wonderen die tijdens het programma worden bedacht. Daarnaast ben ik natuurlijk ook benieuwd hoe het de kandidaten afgaat, tijdens de avonturen in de keukens van diverse restaurants van naam en faam. Kortom, culinair gezien een inspirerend programma en voor mij als professional vaak ook meer dan leerzaam.

De 3 broers van El Celler de Can Roca

Neem nu een aflevering van enige tijd terug met drie kandidaten, die streden om de titel ‘Masterchef’. Zij kregen de gelegenheid hun culinaire talenten te tonen in de keuken van restaurant El Celler de Can Roca, een 3-sterren Michelin-walhalla in Spanje. Zij mochten dit doen onder bezielende begeleiding van de drie gebroeders Roca, die als team behoren tot de culinaire wereldtop. Ik heb vrijwel de gehele aflevering met verbazing bekeken en kwam tot de conclusie dat veel leidinggevenden in de BV Nederland nog heel wat kunnen leren van de gang van zaken binnen dit culinaire paradijs. Hieronder een aantal inspirerende leiderschapslessen.

Passie, liefde en leiderschap

Het eerste wat opvalt is de passie en liefde van de drie broers en natuurlijk ook van de kandidaten voor hun vak. Het straalt er gewoon vanaf. Je voelt dat dit in het DNA zit van de betrokkenen. Nu zal hierbij meespelen dat de broers zijn opgegroeid in een horeca-familie en nu op de top van de culinaire apenrots staan, maar dan nog! Het is in ieder geval zeer bijzonder en verfrissend om te zien. Mijn conclusie is dat passie noodzakelijk is om een topper te worden, te blijven en het maximale uit de eigen talenten te halen. Voor de leidinggevenden in organisaties is het dus noodzakelijk ruimte te creëren om de passie van medewerkers los te laten komen en daarmee de dienende rol te vervullen. Niets meer en niets minder! En wanneer je dit niet doet is het prima, alleen resteert dan niets anders dan de grijze grauwe middenmoot!

Coaching

Tijdens de twee dagen waarin de kandidaten rondliepen in het restaurant en de keuken kregen zij uitleg en coaching van de broers. Dit gebeurde in alle rust en met geduld. Zelfs op het moment suprême, namelijk tijdens de opmaak van gerechten die werden uitgeserveerd aan klanten van het restaurant, bleven zij rustig tijdens de begeleiding. Natuurlijk, de gewenste perfectie binnen een strak tijdsbestek voerde de boventoon en werd ook vereist van de kandidaten, maar kleine foutjes werden op relaxte wijze gecorrigeerd met opbouwende communicatie. Een voorbeeld voor hoe het zou moeten gaan binnen organisaties. Begeleiden van talent vraagt om geduld en afstemming van de begeleiding op het individu en niet om doorlopende interventies met een negatieve insteek. Er valt nog veel te leren en te verbeteren.

Nederigheid en complimenten

Alleen al de wijze waarop de broers Roca ‘bedankt‘ zeiden, bij het ontvangen van een compliment van de kandidaten over hun denkwijze en gerechten, was geweldig. Uit hun hele verbale en non-verbale houding kwam een bepaalde mate van nederigheid en respect naar voren. Ook was er sprake van een duidelijke wisselwerking en gaven de heren complimenten aan de kandidaten. Dit op momenten waarop het gepast was en totaal niet overdreven of gemaakt. De wijze van ‘natuurlijk‘ communiceren was een genot om te zien en zou voor veel leidinggevenden als voorbeeld kunnen en moeten dienen in de dagelijkse waan van de dag binnen organisaties. Feedback geven op de juiste wijze is een vak apart en onderdeel van de kunst van ‘spreken en luisteren’. Mits goed uitgevoerd is dit een lust voor het ‘oor‘, ‘oog‘ en ‘gevoel‘. Dit versterkt de relatie met het bijbehorende en benodigde onderlinge vertrouwen, wat uiteindelijk de ontwikkeling van talent een geweldige boost geeft.

Technische ondersteuning voor menselijk vernuft

In de keuken wordt gebruik gemaakt van allerlei technische apparatuur, inclusief en tot mijn grote verbazing laboratoriumapparatuur. Het gebruiken van al deze apparatuur is echter geen doel op zich, maar slechts een hulpmiddel om het menselijke vernuft te faciliteren met als doel te komen tot een geweldig innovatief eindproduct. Natuurlijk, de techniek is een belangrijk deel van de keten, maar het idee over het creatieve eindresultaat voor de klant ontstaat toch in de hoofden van de mens, die hierbij gebruik maakt van het aanwezige talent. Technische ondersteuning en bijbehorende output binnen organisaties is dus van belang om te komen tot innovatie en verandering en nooit een doel op zich. Vernieuwing en verandering begint in dat opzicht bij het geven van ruimte aan en het benutten van creativiteit en andersdenkend talent en daar mogen de leidinggevende binnen de BV Nederland nog grote slagen maken in het eigen denkproces. Dit proces begint overigens bij het werving en selectieproces. Begin dus goed en niet half!

Teamgeest

Drie broers, drie karakters, drie verschillende expertises op culinair gebied en daaromheen nog een groot team. 1 + 1 >3! Diversiteit in talent, authenticiteit en een duidelijke visie is de sleutel tot succes! Dit blijkt ook uit het feit dat dit culinaire Mekka meer dan 30 jaar draait, zichzelf al die jaren continue verbeterd en al jaren tot de wereldtop behoort. Binnen organisaties zou het niet veel anders hoeven te zijn, alleen geeft de realiteit soms te denken. Accepteer dat diversiteit en visie niet zonder elkaar kunnen en de eerste stappen op het pad der verbetering zijn gezet.

De klant centraal

Uiteindelijk gaf één van de broers aan waar het om gaat en wat ook binnen alle profit en non-profit organisaties in woord en daad op Nr. 1 zou moeten staan:

We willen het iedere dag weer een stukje beter doen voor de klant.

Leidinggevenden, als voorgaande het ultieme einddoel is en talent de sleutelfactor om dit te realiseren dan is er maar één denkwijze nodig voor al het dagelijkse doen, namelijk;

We willen ieder dag het talent van onze werknemers weer een stukje beter faciliteren.

Complexe leiderschapstheorieën zijn dus niet nodig. Sterker nog, het is dus eigenlijk vrij eenvoudig, zeker niet saai, uitdagend en een kwestie van doen. Een afgeleide van de slogan van de belastingdienst is dan ook goed te gebruiken om aan de slag te gaan en een ieder te motiveren:

Leiderschap: nog leuker is het niet te maken, wel makkelijker!