Welke spelletjes worden binnen jouw organisatie gespeeld? Laat je inspireren door de Serious Gaming Top 13 over het tijdverdrijf dat kan zorgen voor een glimlach en natuurlijk ook de nodige irritatie.

Spelletjes spelen of serious gaming binnen organisaties is door de jaren heen een populair tijdverdrijf gebleken. Online, offline met traditionele spellen, vernieuwende games en natuurlijk ook Lego Serious Play. Soms zijn de spellen leuk, maar regelmatig ook minder plezierig qua spelvreugde. Kortom, tijd voor een top-13.

Hieronder eerst een beschrijving van zeven herkenbare spelvormen met een minder positief imago binnen organisaties. Het spelen daarvan wordt door bepaalde groepen mensen vaak tot kunst verheven. Daarna een beschrijving van een zestal spelvormen, die een bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van mens en organisatie.

Let the games begin

Games om af te schaffen

1. Verstoppertje
Dit is een spel waar hele volksstammen goed in zijn. Wanneer het aankomt op het nemen van verantwoordelijkheid bij lastige zaken of echt zeggen wat je denkt, is er geregeld niemand te vinden. Dit ondanks de ‘grote woorden’ in de wandelgangen. En degenen die wel het lef tonen om hier wat mee te doen, zijn vaak letterlijk en figuurlijk de pineut. Op dit gebied is er nog wel iets te doen. Dat begint met het gezamenlijk creëren van een omgeving van openheid, eerlijkheid en transparantie.

2. Landjepik
Landjepik is normaliter een spel tussen twee personen met een mes en een stuk aarde. Je laat het mes vallen en probeert hierbij het land van de tegenpartij te veroveren. Binnen organisaties noemen we dit eilandjesdenken, in combinatie met strategische overwegingen en acties om de eigen invloed uit te breiden. Dit spel wordt meestal niet gespeeld tussen twee mensen, maar in kongsi’s met voortdurend wisselende samenstellingen. Vooral de besluitvormers en ook mensen van stafafdelingen, die al wat langer binnen organisaties zitten, zijn hier bedreven in. Macht en eigenbelang zijn de juiste woorden om dit spel te typeren.

3. Monopoly
Een afstompend spel, dat vooral over geld gaat. Met name binnen organisaties die worden geleid door ‘zogenaamde leiders’ met een lichtblauwe tot kobaltblauwe insteek, wordt dit spel erg gewaardeerd. Hierbij gaat het niet om mensen en duurzaamheid, maar slechts om de euro’s. Kortom, korte-termijndenken in optima forma.

4. Mens erger je niet
Wie kent dit spel niet? Een bron van irritatie. Overigens klopt de naam van het spel niet wanneer je kijkt naar organisaties en bijvoorbeeld de link legt met Monopoly. Volgens een aantal besluitvormers zijn er namelijk geen mensen in organisaties maar slechts ‘productiemiddelen’ of ‘bronnen’, uitgedrukt met cijfers in mooie grafieken. Nu even een zijstapje vanuit het woord ‘bronnen’. Een bron exploiteer je maximaal en daarna gooi je de bron dicht. Denk in dat kader ook even aan de term HRM in de Nederlandse vertaling: Menselijke Bron Management. Ja, eigenlijk precies de wijze waarop de top van veel organisaties nu tegen het belangrijkste kapitaal aankijkt. En dan over het spel ‘Mens erger je niet’: Dit is feitelijk altijd hetzelfde qua opbouw en structuur (geldt vaak ook voor de sfeer) en je weet waar je uiteindelijk terecht moet komen. Nee, een mooier voorbeeld voor vergane glorie oftewel achterhaalde denkpatronen is er niet. Kortom, tijd om te veranderen en dan te beginnen met het ‘laaghangende fruit’: Het vervangen van de term HRM!

5. Stoelendans
Stoelendans is ook een veel voorkomend organisatiespel en dan vooral bij de top van organisaties. Wanneer de kans zich voordoet, voeren de betrokken opportunisten een rituele dans uit om de macht en wordt vaak stiekem de stoel onder iemands achterste vandaan getrokken. Het is een iets andere variant dan het normale stoelendansen, maar wel heel herkenbaar. Overigens is tussen de stafafdelingen onderling ook regelmatig sprake van een stoelendans. Dit onder de noemer ‘elkaar zoveel mogelijk vliegen afvangen’, wat te maken heeft met het belang van het uitoefenen van invloed op de besluitvormers en het spelen van het politieke spel. Het doel is om zoveel mogelijk wisselgeld te verkrijgen, wat vooral ten koste gaat van andere afdelingen. Nee, het gaat dus helemaal niet om een gezamenlijk doel en de klant. Gewoon lekker bezig blijven met een interne focus!

6. 4-op-een-rij
Je kunt dit spel op twee manieren bekijken. Allereerst gaat het erom dat er twee kleuren zijn, die enkel passen in de voorbestemde rijtjes/hokjes. Kortom, hokjesdenken en voorspelbaarheid. Hier zijn vooral de Taylormade-organisaties heel goed in en dan specifiek wanneer je denkt aan functiedenken, talentontwikkeling belemmeren enzovoorts. In het verlengde hiervan valt als tweede te denken aan niet out-of-the-box-denken bij werving & selectie! Een andere kleur of vorm wordt niet geaccepteerd, want dit past niet in de standaard profielen of de comfortzone van de selecterende leidinggevende/recruiter. En dan vinden wij het collectief nog raar ook dat dat de kracht van diversiteit van talent in veel organisaties niet naar voren komt!

7. Hints
Hints is ook een mooie. Binnen organisaties gaat communicatie geregeld gepaard met een verhaal dat door de ene partij niet wordt begrepen omdat de andere partij het slecht uitlegt. Kortom, dezelfde taal wordt niet gesproken en dit is gelijk een weergave van de huidige verstandhouding tussen het ‘management’ en ‘werkvloer’. Het echte gesprek wordt niet gefaciliteerd en gevoerd. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt overigens niet alleen bij de leidinggevenden. Het is wel een bijbehorende taak van de leidinggevenden, wat te maken heeft met de noodzaak van het realiseren van een omgeving van vertrouwen. Ja, wat zou het leven zijn zonder uitdagingen!

Games die de ontwikkeling versnellen

8. Hints
Hints stond in het andere rijtje, maar heeft ook een positieve kant. Je speelt dit spel namelijk in teams en dit is dus per definitie ‘samen’. En op het gebied van samenwerking, binnen organisaties of organisatie-overschrijdend, valt winst te boeken op elk niveau. Nieuwe samenwerkingsvormen gaan ontstaan en vervangen de organisatiehark. Netwerkorganisaties die gebruik maken van elkaars talenten zijn de winning teams van de toekomst! Kortom, het succes begint met ‘samen’ en een spelletje hints zou een bijdrage kunnen leveren, al is het alleen maar om de gap qua communicatie in kaart te brengen.

9. Djenga
Djenga is een spel met op elkaar gestapelde balkjes hout, die na het opbouwen door de deelnemers een toren vormen. Iedere deelnemer haalt daarna per beurt een balkje weg, totdat er iemand is die een fout maakt en de toren omvalt. Het spel leert mensen dat veranderingen geen bedreiging hoeven te zijn. Je kunt ‘balkjes’ van plek veranderen of weghalen zonder dat de boel instort. Kortom, de figuurlijke toren die organisatie heet zal niet gelijk instorten, wanneer je een verandering doorvoert. Dit zolang je maar nadenkt over hoe je het doet en wat het gevolg kan zijn, zonder daarbij te verstarren. En stel nu dat een gedeeltelijke instorting wel plaatsvindt dan is dit het moment om van fouten te leren en gezamenlijk de ruimte te nemen om creatief iets nieuws en vooral horizontaals te bouwen. Dus geen angst als een ‘dokter bibber’ maar durven bouwen aan de toekomst.

10. Pictionary
Pictionary draait om beelden of in dit geval tekeningen die worden gebruikt om een woord te laten raden. Voor veel klanten en werkzoekenden in de buitenwereld is het tegenwoordig maar de vraag of hetgeen organisaties naar buiten uitstralen op bijvoorbeeld het gebied van arbeidsmarktcommunicatie klopt met de daadwerkelijke gang van zaken binnen die organisaties. Hier is nog te vaak een wereld van verschil. Het mooie is dat iedereen binnen een organisatie mee kan helpen aan het maken van deze tekening oftewel de corporate branding. En de optelsom van deze tekeningen in het totale beeld wordt alleen maar mooier wanneer je mensen de ruimte geeft hun talent en creativiteit te benutten! Mooie oefening: teken eens gezamenlijk het imago van de eigen organisatie en zie de verschillen als leermoment!

11. Twister
Twister is een spel waarmee je op basisniveau de grond uittest of de persoonlijke flexibiliteit wel optimaal is, waarbij ook creativiteit en samenspel nodig is. Dit gaat vaak gepaard met lachwekkende situaties. Kortom, plezier en flexibiliteit. Zonder aandacht voor deze twee zaken zal in de toekomst geen klant meer blijven. En hoe dit te vertalen op de werkvloer: gewoon denken in de beelden van een directie die het goede voorbeeld geeft en twister speelt. Een boeiende gedachte!

12. Schaken
Schaken is een denksport die gepaard gaat met vooruitdenken, wanneer nodig is het aanpassen van strategie, offers brengen oftewel investeren en uiteindelijk succesvol zijn. Goed om te laten spelen door mensen in organisaties die denken dat strategie een in beton gegoten vehikel is dat één keer per drie jaar dient te worden afgestoft.

13. Buiten spelen
Wat valt hier nog meer over te zeggen. Kijk verder, kijk breder, geniet van de continue veranderende omgeving, zie hoe de natuur zich aanpast en doe inspiratie op. Het is alleen al mooi om in een dergelijke omgeving de voortgangsgesprekken of ambitiegesprekken te voeren, in plaats van in de glazen kolos met hokjes langs de snelweg of het muffe kantoorpand in de binnenstad.

Vals spelen

Ja, en wat natuurlijk niet op prijs wordt gesteld is vals spelen. Kortom, wees transparant over de eigen bedoelingen, verbrand de verborgen agenda’s, blijf jezelf en speel het spel fair! Vals spelen: een veel voorkomend fenomeen in organisaties en lastig uit te roeien, maar dat is zeker niet ondoenlijk door een gezamenlijke inspanning.

Let the games begin