Lees over de relatie tussen vakantie voor de hardwerkende professionals die leren loslaten, wegvallende wifi, 3 dochters met een duidelijke boodschap en HNO = Het Nieuwe Ontspannen.
‘We’ willen van alles! Een boeiend leven, carrière maken, ons ontwikkelen als mens en werk(onder)nemer, de perfecte partner en eventueel ouder zijn en in veel gevallen ook nog eens toegevoegde waarde leveren voor de organisatie waar je op dat moment werkt. Het lijstje met wensen en ook zaken die ‘moeten’, is onuitputtelijk!
Het Nieuwe Werken was en is in dat opzicht een boeiend fenomeen maar uiteindelijk begint de basis van een goede balans in werk en privé bij HNO oftewel ‘Het Nieuwe Ontspannen’. De belangrijkste overeenkomst tussen HNW en HNO is dat het gaat om focus aanbrengen en deze vasthouden. Dit is voor de meeste volwassenen best een lastig leerproces, althans voor mij in ieder geval wel! Kortom, welkom in de worsteling van de balans tussen privé en werk! En dat dit een worsteling is, die ontstaat door het niet maken van keuzes, werd mij duidelijk gemaakt door een drietal wijsneuzen, wat verderop zal blijken.
De ongebalanceerde workaholic
Als er echt iets is waar ik naar uitkijk, dan zijn het de vakanties. Natuurlijk, keihard werken is leuk en dit zorgt vaak voor een voldaan gevoel, maar op het moment dat je jezelf aan het einde van de dag de onderstaande vraag gaat stellen, dan weet je dat het tijd is om er even voor een korte of langere periode tussenuit te gaan:
Waar ben ik nu eigenlijk zo druk mee geweest en waarom ben ik zo moe?
Ja, het is dus weer tijd voor vakantie! Het liefst meer dan één keer per jaar om de batterij weer op te laden, wat blijkbaar nodig is. Kortom, voor de ongebalanceerde workaholic de uitgelezen mogelijkheid afstand te nemen van vergaderingen, controles, inspirerende gesprekken, het beantwoorden van ladingen e-mails die dagelijks de inbox bevuilen en allerhande andere zaken die rondmalen in het hoofd.
Overigens klinkt ‘meer dan één keer vakantie’ duur en luxe maar het eerste hoeft niet zo te zijn en het laatste is afhankelijk van het soort bril waar je mee kijkt. Vakantie is bijvoorbeeld ook de tijd om thuis een paar dagen tot rust te komen en iets met vrienden en/of familie te doen. Maar dat alles is iets wat ik in ieder geval te weinig deed. En is vakantie luxe? Wellicht materieel gezien wel maar mentaal in ieder geval niet. Volgens mij zijn mensen namelijk geen machines, al denken we daar binnen organisaties wel eens anders over. Maar ook als deze vergelijking zou kloppen, is de constatering tevens dat machines eens per zoveel tijd uit de ‘productielijn’ worden gehaald voor klein of groot onderhoud. Kortom, rustperiodes zijn gewoon noodzaak. Alleen is de vraag of je nu echt uitgaat van HNO of dat je HNW op de verkeerde wijze toepast en weer geen keuzes maakt.
Meewarig hoofdschudden
Het vakantiemoment waar ik in ieder geval zelf het meeste naar uitkijk en soms ook naar ‘snak’, is de zomervakantie, die meestal wordt doorgebracht op een boerderij ergens in Europa. De faciliteiten moeten goed zijn, maar overdadige materiële luxe is niet nodig. De aanwezigheid van een zwembad ter plaatse of in ieder geval in de buurt is echter iets wat bij de keuze voor de accommodatie altijd wel naar voren komt. Kortom, het is tijd om even te genieten van al het moois wat een gezin te bieden heeft, inclusief drie dochters en een vrouw die terecht de volle aandacht vragen waarbij vragen overigens soms omslaat in ‘eisen’. Maar voordat je op vakantie gaat, is het wel van belang zakelijk te zorgen voor een goede afwikkeling. Je draagt lopende zaken over en als het mogelijk is, zorg je dat de mails, die binnenkomen tijdens de periode van afwezigheid, worden uitgelezen door collega’s. Dit zijn veelal de mensen die het beste met je voor hebben en die niet genoeg te bedanken zijn voor hun zorgzaamheid, maar wat je uiteraard te vaak niet doet. Dit zijn ook degenen die jou op het hart drukken de mail nu eens met rust te laten tijdens de vakantie. En natuurlijk zeg je dat je dit gaat doen maar eigenlijk weet je wel beter, want smartphones of tablets zijn toch wel verrekt handige apparaten. Het enige moment van schaamte is wel dat je ‘ja’ zegt maar feitelijk al ‘nee’ denkt met als gevolg dat collega’s jou bekijken als een klein kind dat jokt. Meewarig wordt het hoofd geschud en ze hebben gelijk. Dat zijn de momenten dat een stemmetje in het hoofd zegt:
Klojo, ben je nu zo dom of lijkt het maar zo?!
Betrapt!
Maar dan de vakantie zelf. Ik ben vrij maar vond het tot twee jaar terug gewoon prettig tussentijds mails even snel uit te lezen en te skippen waar nodig. Voor mijn gevoel was dit een kleine moeite en het voelde goed. Ik hoefde dan immers bij terugkomst geen mail meer af te handelen, bezorgde de collega’s geen onnodige werkzaamheden en kon bij terugkomst gelijk weer vol aan de slag! Althans, dat waren de excuses die ik gebruikte, alleen hadden de kinderen daar wat meer moeite mee en de volgende kreet kwam regelmatig naar voren:
Papa, je bent toch op vakantie!
Leuk, maar eigenlijk had ik hier weinig boodschap aan, wat waarschijnlijk te maken heeft met een selectief gehoor. Er is immers een tijd voor werken en een tijd voor ontspanning en het mag duidelijk zijn waar mijn voorkeur naar uitging! Wat ik daarnaast als excuus gebruikte, is dat ik veel minder aan het werk was tijdens vakanties ten opzichte van vroeger en daardoor tijd bespaarde in de periode na de vakantie en ‘echt’ aan het werk was! Mooi excuus, toch?
Kortom, loslaten is best moeilijk maar ik wilde ook geen last hebben van het ‘geklaag’. En natuurlijk, het is oplosbaar. Dit kan drastisch door de telefoon gewoon niet mee te nemen maar dit vond ik geen optie. Ik moest tenslotte bereikbaar zijn want stel je eens voor dat er iets gebeurt waar mijn hulp voor nodig was! De oplossing die ik gebruikte, is dat ik ‘het’ deed zonder dat de rest van de familie het doorhad. Ehhh, foutje! Toen ik uit eindelijk dacht rustig op een terras te zitten terwijl het grut deelnam aan allerlei activiteiten, kwamen zij ineens onverwacht terug. Betrapt! Het geklaag was op dat moment niet te zuinig en ik had uiteraard alle benodigde excuses paraat. Maar toch…
Rust
Maar uiteindelijk heb ik toch het ‘licht’ gezien en ben ik meer aan het genieten. Sterker nog, ik weet wat het weldadige effect is van een periode rust zonder te denken aan werk. Nu moet ik hier eerlijk bij zeggen dat dit is veroorzaakt door een combinatie van het klagende thuisfront met het voorhouden van een spiegel en een technische onvolkomenheid. Tijdens een vakantie in Italië heb ik namelijk intens genoten van de rust en dit was een fantastisch gevoel. Een schitterend land met temperamentvolle mensen, mooi weer, heerlijk eten en geweldige wijnen. Ik heb na de eerste dag helemaal niet meer naar mijn werk omgekeken en het was een genot. Dit was echter tijdens deze vakantie geen bewuste keuze. Ik had echter het geluk dat de datalimiet van het abonnement van de zakelijke smartphone al na één dag was overschreden en tevens de positieve pech dat de wifi-verbinding van de agriturismo er een groot aantal dagen uit lag. Kortom, ik kon niets meer doen via mijn laptop! Achteraf gezien zorgde dit voor de meest ontspannen vakantie die ik in mijn werkzame leven heb meegemaakt en dit zegt toch wel iets. Het hoofd werd leeggemaakt, sociale contacten werden aangeknoopt, momenten voor reflectie braken aan en de batterij was aan het einde van de vakantie weer vol.
HNO = Het Nieuwe Ontspannen
De kerstvakantie daarna in Nederland verviel ik overigens wel weer in mijn oude fout en las ik de mail weer uit. Dit had uiteraard diverse malen duidelijke terugkoppeling van de dames tot gevolg, waarbij ik met mijn eigen lofzang op het belang van een ontspannen vakantie om de oren werd geslagen. Ik heb daarna snel de technische hulpmiddelen weggelegd en hier niet meer naar omgekeken. Ach ja, ezels, stenen, et cetera. De niet uitgesproken opmerking die boven de hoofden zweefde, was echter duidelijk:
Tja paps, wanneer ga je het nu echt eens leren?!
Tijdens vakanties het werk thuis laten en genieten is voor mij persoonlijk nu ‘Het Nieuwe Ontspannen’! Iets wat ik mijzelf nooit echt heb gegund. In mijn geval heeft het thuisfront daarbij geholpen op basis van vasthoudendheid en ongepolijste terugkoppeling die niets aan duidelijkheid te wensen overliet. Een af en toe confronterende, maar ook waardevolle bijkomstigheid.
Wat ga je doen?
Het zoeken naar balans is leuk zolang het maar geen voornemen blijft. Kortom, het is een kwestie van keuzes maken en daarna doen. En dit terwijl het heel simpel is! Aandacht geven aan jezelf en aan je naasten begint namelijk gewoon met de telefoon en de tablet uitzetten of thuis laten. Het laatste heeft als voordeel dat de verleiding wordt weggenomen, wat voor sommige mensen die snel geneigd zijn terug te vallen in hardnekkig ingeslepen patronen eigenlijk wel handig is! En maak je geen zorgen want je bent nooit onmisbaar, al denk je dat soms wel! Kortom, laat los en geniet met als uitgangspunt:
Je kunt pas goed voor een ander zorgen wanneer je weet hoe je goed voor jezelf moet zorgen.
* Dit is een hoofdstuk uit het boek Help! Mijn papa is manager en gepubliceerd als blog op Linkedin. Klik hier wanneer je nog meer hoofdstukken uit dit boek wil lezen, die onder andere gepubliceerd zijn op Organileren.nl